"Sắc màu" - bài ca nối dài miền ký ức

Như một bài ca nối dài những miền không gian, những miền ký ức cùng với những trăn trở không thể gọi tên, Sắc màu của Trần Tiến khơi dậy trong chúng ta niềm tâm cảm khôn nguôi dường lẩn quẩn đâu đấy trong góc khuất của cuộc đời.

Ca khúc: SẮC MÀU
Sáng tác: Trần Tiến
Thể hiện: Trần Thu Hà

***** Nơi phố thị ồn ã những thanh âm, rộn rã những sắc màu, dòng đời cứ thế tấp nập chảy trôi, thật khó có thể xác định được ta đang ở đâu, ta đang làm gì hay thực sự cảm thấy như thế nào về tất cả. Lắng nghe một chút thôi giai điệu của Sắc màu để thấy rằng chưa ở đâu, những hình, những nét, những màu trong kiếp người hiện lên rõ nét và giàu ý nghĩa đến thế

Một màu xanh xanh, chấm thêm vàng vàng,
Một màu xanh chấm thêm vàng cánh đồng hoang

Một cánh đồng hoang xanh hết tầm mắt, điểm những bông vàng. Hình ảnh đầu tiên hiện lên trong những giây phút đặc biệt phải là cái hình ảnh quen thuộc nhất, in sâu nhất trong tâm trí người ta. Và đó là những sắc màu của ngày thơ bé. Hình ảnh kỉ niệm vẫn tiếp tục được vẽ ra:

Một màu nâu nâu, một màu tím tím,
Màu nâu tím mắt em tôi ôi đẹp dịu dàng

Một đôi mắt xa xôi – một hình ảnh mà hẳn là đã cách xa thời điểm hiện tại lắm rồi – hiện lên trên nền cánh đồng hoang với màu nâu tím đậm nhẹ nhàng. Man mác, dàn trải những câu hát đầu tiên là cảm giác nuối tiếc một không gian xơ xác và bình yên. Điều ấy gần gũi với mỗi người lắm. Chẳng phải mỗi lúc mệt nhọc, mỗi lúc “quá mệt kiếp người" (Trịnh Công Sơn) người ta vẫn thường hướng về ngày thơ bé hồn nhiên vô tư lự đó sao?

Một màu xanh lam, chấm thêm màu chàm
Thời chinh chiến đã xa rồi - sắc màu tôi yêu

Sẫm màu áo lính của một thời bom rơi đạn nổ, một thời không thể quên với bất cứ ai đã trải qua, một thời không có những sắc màu trung tính.

Một màu đen đen, một màu trắng trắng.
Chiều hoang vắng chiếc xe tang đi thật vội vàng

Chiến tranh là đau thương mất mát, và đời người luôn có những lúc chia ly vĩnh viến. Những người đã cùng ta đi suốt một quãng đường rồi cũng sẽ rời bỏ ta, để đi theo con đường riêng của họ, cho dù là con đường dẫn đến cái ngả cuối cùng của vận mệnh. Đen và trắng – màu của tang thương, cứ vội vã đi qua như vậy. Chợt thảng thốt nhận ra rằng cuộc đời dài là vậy, gió bụi là vậy, buồn khổ chia ly, sướng vui gặp gỡ là vậy, rồi có lúc cũng sẽ trôi đi như gió thoảng, đến điểm cuối cùng tất cả bỗng hóa ra chỉ là đơn sắc “trắng – đen” mà thôi!

Một đêm nhớ, nhớ ra mình một mình...

Mới hay tưởng rằng mỗi người một khác. Nhưng xét đến cùng, trong những giây phút cô quạnh, thì ai ai cũng thế, ai ai cũng như soi thấu cả cuộc sống của mình và tìm thấy sự tương đồng với bao nhiêu kiếp người khác.

Một đường cong cong, nối bao đường vòng,
Họa người dưng nhớ khuôn mặt bắt hình dong
Một đêm trong chơi vơi, làm sao vẽ bóng tối ,
Làm sao vẽ cánh hoa đêm không màu

Còn nhớ có nhiều nhạc sĩ đã từng nói họ đến với âm nhạc như đến với một cơ duyên , nhưng đối với Trần Tiến mà nói thì âm nhạc như là nguồn sống để giúp ông vượt lên bao nỗi đau trong cuộc sống, và có thể coi Sắc màu là đứa con của định mệnh. Khi nhạc sỹ đối mặt với sự sống và cái chết trên giường bệnh, Sắc màu đã ra đời như một sự chiêm nghiệm về kiếp người. Cuộc đời có “vô” mới có “hữu”, nói về cái mênh mông của đêm thâu để thấy kiếp người mỏng manh, xót xa nhiều quá nhưng bền bỉ và đáng trọng đến như thế nào… Như cành cây khô trôi ngược dòng, từ bóng tối tới miền sáng, nhạc sĩ phiêu du trong mê cung của tiềm thức bỗng, chốc quay trở lại với đời thực. Từng thanh âm như vang lên những nghiệm trải về kiếp phù sinh, Sắc màu chất chứa những cung bậc phiêu lãng

Một đêm nhớ nhớ, nhớ ra mình một mình
Một đêm nhớ nhớ ra mình đã ở đâu đây
Một đêm trong đêm thâu một vầng sáng chói lóa
Một đêm nhớ nhớ ra ta vô hình

Cái bản thể cô đơn như bị chôn giấu sau nỗi đau tinh thần và thể xác, bất chợt cựa quậy giữa bóng đêm dày đặc và sâu hun hút, những thổn thức thăm thẳm trong lòng trỗi dậy. Còn lại một mình, đứng trước vòng quay sinh tử đời người, con người trở nên nhỏ bé, nhỏ bé đến vô hình. Giai điệu của bản nhạc cứ ngày càng thẳm sâu, vút cao hơn, đầy trăn trở. Những sắc màu cứ nối tiếp nhau như những thước phim câm với hình ảnh lướt nhanh, chỉ đơn giản là những khoảng thời gian với những mảng màu riêng biệt, vậy mà vẽ ra đủ những thăng trầm biến động. Đi qua những dâu bể của đời người nhưng rồi ta cũng chẳng còn lại gì, ngay cả chính ta cũng tan biến vào hư không…

----------------------
Đây là 1 bài phân tích những cảm xúc trong bài hát Sắc Màu được lấy trên Net, tuy nhiên dường như nó vẫn chưa bộc hết tất cả những gì tinh túy, sâu sắc nhất của bài hát.  Lần đầu tiên tôi nghe bài này khi nó ôm đàn ghita và hát với bạn nó cạnh gốc cây bưởi, đó như 1 định mệnh. Ai đã từng nghe 1 người trải qua ranh giới giữa sự sống và cái chết kể lại, họ dường như đang đi trong 1 hầm tối, phía cuối đường hầm là vừng sáng của thế giới khác. Bài hát mang sắc thái bồng bềnh, hư ảo như vậy. Khi ở ranh giới đó người ta chiêm nghiệm về cuộc đời, k còn phải bận tâm về bất cứ điều gì, khi đó con người thật thanh thản và nhẹ nhành. Nó cũng vậy nó đã chọn con đường nhẹ nhàng và thanh thản, k còn phải vướng bận trên con đường trần trụi và thô tục của cuộc đời.